Is botulisme gevaarlijk voor honden?

Als de temperaturen oplopen moeten hondeneigenaren opletten dat honden niet zwemmen in stilstaand water of dode vissen of eenden opeten. Er is dan namelijk een risico op botulisme.

Botulisme is een ziekte die veroorzaakt wordt door het toxine (giftige stof) van de botulisme-bacterie Clostridium botulinum. Deze bacterie kenmerkt zich vooral door het optreden van verlammingen. De bacterie groeit alleen onder eiwitrijke omstandigheden met weinig of geen zuurstof.

Het ontstaan

C. botulinum groeit het beste in een zuurstofarm, eiwitrijk milieu in stilstaand ondiep water met een temperatuur boven de 20 graden Celsius. De bacterie groeit van nature in de darm van watervogels en vissen. Normaal is dit geen probleem, maar bij stijgende temperatuur of wanneer de vis of vogel dood gaat, zullen de bacteriën zich snel vermenigvuldigen. Larven van insecten die het kadaver aanvreten nemen de toxinen op en kunnen hoge concentraties bevatten zonder er zelf ziek van te worden. Deze larven worden vervolgens door andere vogels of vissen gegeten. Een hond kan zich besmetten door het eten van kadavers of het binnenkrijgen van water wat besmet is.

Sypmtomen

Drie tot zeven dagen na opname van toxines kunnen de volgende symptomen ontstaan:

• Misselijkheid, braken en diarree
• Spierzwakte, stijf lopen en verlammingen
• Niet willen eten of drinken
• afwezigheid van reflexen Sterfte doordat de ademhalingsspieren verlamd raken

Het toxine blokkeert het contact tussen de zenuwen en de spieren. Hierdoor ontstaan verlammingen.

Diagnose

Botulisme vaststellen is erg lastig. Wanneer een hond verlammingsverschijnselen heeft, kan er aan  botulisme worden gedacht. Aanknopingspunten,  zoals beschrijven waar de hond afgelopen dagen is geweest, zijn erg belangrijk. De dierenarts kan monsters van ontlasting, bloed of braaksel opsturen  voor onderzoek.

Behandeling

Er is geen specifieke behandeling voor botulisme. Ook is er geen tegengif. Het enige wat gedaan kan worden is de hond te ondersteunen met een infuus (vocht) en sondevoeding. De vooruitzichten van een hond met botulisme zijn mede afhankelijk van de hoeveelheid gif dat een dier heeft binnengekregen. De meeste dieren herstellen na een aantal weken volledig, maar het kan dodelijk zijn, als dieren ernstig verlamd raken.

Voorkomen

Laat je hond niet in ondiep, stilstaand water zwemmen en zeker niet in de zomer. Ook is het goed om op dode dieren in het water te letten en de gemeente te waarschuwen als je dit tegenkomt. Verdenk je je dier van het eten van kadavers of drinken uit een sloot met dode dieren, dan is er een risico op botulisme en overleg dan zo snel mogelijk met een dierenarts.