Het verlies van een huisdier die soms al jarenlang bij je woont, is enorm verdrietig. Hoe ga je daarmee om? En wat kun je doen als iemand om je heen door zo’n rouwproces gaat?
We vroegen het aan psycholoog Rosalie van Gils van Bureau Breinfijn.
Bijzondere band
Als je ooit een hond, kat of konijn hebt gehad, herken je het vast: een huisdier verliezen is verschrikkelijk. Voor sommige mensen is het verdriet zelfs net zo erg als bij het verliezen van een dierbare. En dat komt volgens Rosalie van Gils door de bijzondere band die we met onze viervoeters hebben. “Bij mensen zijn we soms wat terughoudend in het uiten van onze emoties, maar bij huisdieren kunnen we helemaal onszelf zijn. De muur die je weleens (onbewust) optrekt, is er dan niet”, vertelt ze. “Huisdieren geven geen tegengas of een weerwoord. Sterker nog: ze zoeken je vaak op als je verdrietig bent. Dat voelen ze aan. Hoe sterker de band met je huisdier, hoe groter het verdriet.” Kortom: de liefde tussen huisdier en mens is onvoorwaardelijk. En juist daarom is afscheid nemen van dat ‘maatje’ zo ontzettend moeilijk. Daarnaast valt een stuk van je routine weg als je huisdier overlijdt. Dagelijkse klusjes, zoals je kat eten geven of je hond uitlaten, zijn ineens niet meer nodig. “We vinden het moeilijk als onze dagelijkse structuur verandert of helemaal wegvalt.”
Verlies van een huisdier
Hoe je met het verlies van een huisdier omgaat, is volgens Van Gils heel verschillend per persoon. De een is nu eenmaal wat gevoeliger dan de ander. “Dat heeft te maken met de copingvaardigheden die je als mens wel of (nog) niet hebt ontwikkeld. Het bepaalt hoe je omgaat met moeilijke situaties, zoals stress, spanning of angst. Sommige mensen gaan pijn uit de weg of willen het oplossen. Anderen geven die vervelende emoties juist ruimte of accepteren ze. Dat betekent niet dat je minder verdrietig bent, maar wel dat je flexibeler met de emoties kunt omgaan. Je gaat wat makkelijker het rouwproces door als het verdriet niet je dagelijks leven belemmert. Als je constant tegen het verdriet vecht, blijven die zware emoties steeds terugkomen”, aldus de psycholoog. Rouwen om een huisdier werkt eigenlijk hetzelfde als rouwen om een persoon, legt Van Gils uit. “Je gaat door een aantal fasen. Eerst ervaar je ongeloof of bevriezing. Het kan zijn dat je daarna boos wordt en denkt: ‘Waarom overkomt mij dit?’ Maar dat hoeft niet. Vervolgens ga je door een periode van intens verdriet. Na een tijd – hoelang is moeilijk te zeggen, omdat het zo verschillend is – besef je hoe je dagelijks leven veranderd is en dat je huisdier niet meer terugkomt. Hoewel je je in de eerste instantie niet kunt voorstellen dat je hond of kat ooit te ‘vervangen’ is, verlangen de meeste mensen na een tijd weer naar een nieuw huisdier.”
Onbegrip van anderen
Helaas begrijpt niet iedereen dat je zoveel verdriet kunt ervaren door het overlijden van een huisdier. Onhandige opmerkingen als ‘Dan koop je toch een nieuwe?’ of ‘Ach, hij was ook al oud’ komen regelmatig voor. Volgens Van Gils heeft dat onbegrip vooral te maken met een gebrek aan empathie. “Wat ik vaak hoor van mensen die bijvoorbeeld een partner verloren zijn, is dat mensen na een jaar al vragen of het niet tijd is voor een nieuwe relatie. Terwijl iemand daar nog helemaal niet aan toe is”, vertelt ze. Er is een verklaring voor die opmerkingen. “We vinden het moeilijk om een ander pijn te zien lijden. Daarom zoeken we naar oplossingen om een ander zich beter te laten voelen. Dat is eigenlijk een mooie gedachte, maar voor iemand die rouwt is dat pijnlijk. Het voelt dan alsof de ander niet stilstaat bij jouw emoties.” Maar hoe kun je iemand die een huisdier verloren is dan wél helpen? “Soms is het enige wat iemand nodig heeft, horen hoe verdrietig of vervelend een situatie is. Of je laat iemand zijn verhaal doen, zonder direct met een oplossing te komen. Alleen luisteren. Je kunt wel voorstellen om samen iets te doen, zoals een stuk wandelen of een wijntje drinken. Dan doe je het niet om andermans pijn weg te nemen, maar uit behoefte om even de zinnen te verzetten.”
Omgaan met het verlies van een huisdier
Stel, je huisdier is onlangs overleden: hoe ga je daarmee om? Van Gils deelt een paar tips. “Het allerbelangrijkste: luister naar je behoeften. Heb je zin om naar zielige muziek te luisteren of juist om naar een vriendin te gaan? Doe het dan. Zoiets zegt je intuïtie niet voor niets. Praat ook met anderen over het verlies. Weten dat je niet de enige bent die zoiets meemaakt, kan troostend werken. Gun jezelf de tijd om het verdriet een plekje te geven, maar probeer je dagelijkse structuur een beetje op te pakken. Dat helpt om mentaal overzicht te houden.”
Bron: https://www.margriet.nl/lifestyle/dieren/psycholoog-omgaan-met-verlies-huisdier/
Wist je dat het boekje ”Als een huisdier doodgaat” te koop is in de HuisdierenApp webshop?
